Ingmar Bergman'ın kusursuz tespitleri ile 6 kısımdan oluşan, sorunsuz gibi görünen ama özünde sorunları olan bir evliliği anlattığı, gerçek bir başyapıt Scenes From a Marriage. Esasında, filmde 3 evliliğe şahit oluyoruz. İlk kısımda arkadaşları Peter ve Katarina'nın kaotik evliliklerinin yarattığı hasarın yemekte ortaya çıkmasına şahit oluyoruz. Peter daha zayıf ve güçsüz dururken, eşi Katarina daha soğuk ve güçlü kadın izlenimi veriyor. Katarina içeri gittiğinde ise Peter ağlamaya başlıyor. Filmin başındaki bu sahne, aslında Marienne ve Johan arasındaki evliliğin sorunlu döneminin bir yansıması aslında. Johan'ın başka bir kadın aşık olduğu ve sonrasında geri döndüğü evre. Dikkat ederseniz Johan kendisini terk ederken çok güçsüz olan, gitmemesi için yalvaran ve evliliğini kurtarmak isteyen Marienne, Johan geri dönmek istediğinde daha güçlü ve soğuk duruyor. Johan ise Marienne'i terk ederken ki özgüveninden yoksun, güçsüz ve geri dönmek için yalvarıyor. Yani filmin başındaki arkadaşlarının evlilikleri, aslında kendi evliliklerinin ilerlemiş döneminin bir yansıması. Marienne ve Johan o evreye henüz gelmiş değiller ve ilişkilerindeki sorgulama ve çatlaklık henüz başlamamış durumda. 

Bir diğer evlilik ise Marienne'nin yaşlı bir kadın müvekkili olarak karşımıza çıkıyor. Ve belki de filmin en dürüstçe sorgulama yaptığı, en sert eleştirilere ve tespitlere imza attığı sahne bu. Kadın eşinin iyi bir insan olduğunu, onunla bugüne dek hiç tartışmadığını ve maddi durumlarının iyi olduğunu dile getiriyor. Bir gün kocasına ayrılmak istediğini söylemiş, kocası da çocuklar büyüyene kadar bekle demiş. Çocukları büyüyüp, evden ayrılır ayrılmaz boşanmak istiyor kadın. Çünkü eşini hiçbir zaman sevmemiş. İyi bir insan, iyi bir baba, iyi bir maddi duruma ve belki de iyi bir eş olmasına rağmen sevmemiş. İyi eş olması benim çıkarımım, çünkü kadın hiçbir zaman tartışmadıklarını kavga etmediklerini söylüyor. Hatta eşini sevmediği için çocuklarını da sevmiyor. Burdaki evliliği Marienne ve Johan evliliği ile birebir katiyen kıyaslamıyorum. Johan ve Marienne arasında aşk/sevgi var, ortak acıları ve mutlulukları var. Ancak Bergman her evliliğin sorunlarının farklı olduğunu, severek evlenenler kadar sevmeyerek veya mantık evliliği yapmış olanların da çok büyük sorunları olduğunu anlatıyor. Aklıma The Hours filmindeki Julianne Moore'un şu repliği geldi "Evlilik ölümdü, ben yaşamayı seçtim." Yani bu filmdeki en doğru, sert, dürüst ve acımasız tespit bu müvekkil yaşlı kadın sahnelerine ait. Çünkü eşini sevmediği için çocuklarını bile sevemeyen bir anne var.

 Bergman filmlerinin genel özetini çıkarırsak, istenmeyen bir çocuğun dünyaya gelişi her zaman göze batar. Ya da kariyeri için çocuklarını terketmiş ebeveynler. Burada ise aynı sorunu daha farklı bir gelişme ile anlatıyor Bergman. Sonuç itibariyle kendilerini sevmeyen bir anneleri olan çocuklar da bunun beraberinde getirdiği duygusal ve psikolojik çöküntüyü zamanla üzerlerinde hissedecekler. Ve yüksek ihtimal kendi çocuklarıyla da sağlıklı bir bağ kuramayacaklar ve bunun bir benzerini yaşatacaklar. Yüzlerce, belki de binlerce insanı mutsuz edecek, yaşama arzusunu söndürecek bir sevgisizlik çemberinin fitili işte böyle basit bir yanlış evlilik kararıyla yakılıyor.

3. evlilik yani ana konu ise Marienne ve Johan. Bu arada Marienne ve Johan birbirini gerçekten seven ama sorunları olan bir çift. İlişkinin başlarında birbirlerini bulmaları aşık olmalarına değil de, ortak acılara sahip olmaya dayansa da sonradan sonraya birbirlerini gerçekten seviyorlar. Eğer ki en mutlu çiftler bile dürüst olursa ve gerekli sorgulamaları yaparsa, buna benzer sorunlar ortaya çıkacaktırı anlatıyor Bergman. Evlilik kurumunun maskesini ortadan kaldırıyor, sorunların halı altına süpürülmesini eleştiriyor. Gerekirse ayrı ve yalnız olmanın, birlikte ve mutlu taklidi yapıyor olmaktan daha iyi olduğunu anlatıyor. Bu arada Marianne'in günlüğüne yazdığı duygularını Johan'a okuduğu ve Johan'ın uyuyakaldığı, sonrasında ise Johan derdini anlatırken Marianne'in esnediği sahne çok zekice ve güzel bir ayrıntıydı. 2 karakterin de sorunlarına objektif yaklaşamayıp, sadece kendi pencerelerinden değerlendirdiğini gösteren bir sahneydi.

Toparlamak gerekirse, Liv Ullmann ve Earland Josephson'ın oldukça başarılı olduğu, Ingmar Bergman'ın yine sıra dışı tespitlere ve oldukça sert eleştirilere imza attığı, insanların evliliğe bakış açısını değiştirebilecek gerçek bir başyapıt Scenes From a Marriage. 8.7/10

0 0